“Parque natural de Valderejo y Valdegovía”, harribitxian ibiltzeko gida

Posted on 22/10/2025 by Euskal Herria bilduma

Valderejoko parke naturala Arabako mendebaldeko muturrean dago, Burgosko ibarretan aihotz baten moduan barneratzen den lurraldean. Babestutako eremua 3.418,5 hektarea zabal da eta auzoan dauka, Burgos aldean, Montes Obarenes-San Zadornil parke naturala. Liburu honek, Parque natural de Valderejo y Valdegovía, Valderejoko parke naturalean barrena eramango gaitu, Purón ibaiak zizelkatutako haitzarte ospetsutik, oihan jorietatik eta tontor ikusgarrietatik nahieran ibil gaitezen. Eta, bide batez, alboko Gaubea [Valdegovía] ibarretako altxor harrigarriak ere (natura, artea, historia…) erakutsiko dizkigu.

Ura da nagusi Valderejoko parke naturalean. Purón ibaiak eta hari lotutako erreka sareak bazter ikusgarriak zizelkatu dituzte milurtez milurte. Horri lotu behar zaio trantsizio eremuan gaudela, atlantikotik eta mediterraneotik datozen eraginak nahasten direla, alegia. Horri esker, pagadi ederrak, pinudiak, artadiak, goialdeetako larreak, labore-sailak, ibaiertzeko basoak eta beste hamaika paisaia agertuko dira gure begien aurren oso kilometro gutxiko tarteetan.

Mar Ramirez kazetari eta mendi-gidariak hamasei ibilbide proposatu dizkigu Valderejoko parke naturalean barrena, baita alboko Montes Obarenes-San Zadornil parke naturaletik (Burgos) eta Gaubea ibarretik ere. Gaubean eremiten haitzuloak, gazteluak, erromatarren aurreko herriak eta mendizale gutxi dabilen tontorrak ditugu zain. Liburuko argazkiak Juan Carlos Muñoz trebeari zor zaizkio. Tartean dira inguru horretako faunaren irudi ikusgarriak.

Aiako Harria parke naturala eta Jaizkibel, guztion eskura

Posted on 28/02/2023 by Euskal Herria bilduma

Erantzun

Zer esana ematen ari da Aiako Harria parke naturala eta Jaizkibel liburu berriak. Batetik, lehenengoz Euskal Herria bilduman euskaraz ere kaleratu delako. Are gehiago, jatorrizkoa euskarazko bertsioa da. Bestetik, gidaliburu bikain eta erakargarria delako, ezinbesteko laguna parke naturaleko eta Jaizkibelgo zokondorik ederrenak bertatik bertara ikusteko.

Orotara, Mikel Arrizabalagak ondu duen liburuan 26 ibilbide aurkituko ditugu, 15 Aiako Harria parke naturalaren baitan edo inguruetan, eta gainerakoak Jaizkibel aldekoak. Gutxi batzuk zeharkaldiak edo igoera maldatsuak dira. Gehienak, berriz, goizpasa polita egiteko moduko plan ederrak. Denak, seguru, asebeteko gaituzten mendi-irteera zoragarriak.

Tontorrak, oihanak, ur-jauziak, ibar esekiak, labarrak, zelaiak, errekak, urtegiak, isilpeko bidezidorrak, meatzeak eta milaka kontu zahar eta berria izango ditugu bidaide. Nahi baduzu gehiago jakin, sakatu lerro hauen azpiko lotura. Bertan daude liburuko lehenengo orrialdeak, aurkibidea barne. Ondo ibili!

eh55_aiakoharria_eusk Deskargatu

“Aiako Harria eta Jaizkibel”, Euskal Herria bildumako ale berri ikusgarria… eta euskaraz

Posted on 27/01/2023 by Euskal Herria bilduma

Erantzun

Euskal Herria Liburuak bildumako 2023ko lehenengo liburuak zer esana emango du. Batetik, edukia oso erakargarria delako, Aiako Harria parke naturala eta Jaizkibel baitira protagonista, Gipuzkoako ipar-ekialdeko harribitxiak alegia. Bestetik, lehenengoz, bildumako liburu bat euskaraz agertu da. Mikel Arrizabalagaren jatorrizko testuak Aiako Harria parke naturala eta Jaizkibel liburua osatu du. Gaztelaniara itzulita, erdaraz ere argitaratu da: Parque natural de Aiako Harria y Jaizkibel.

Liburu honek Mapas Pirenaicos sortako Aiako Harria y Jaizkibel (2018) liburukiko edukiak gaurkotu eta osatu ditu. Orotara, hogeita sei ibilbide proposatzen ditu baso, gailur, sakan eta itsaso gainean eskegitako haranetan barrena. Aiako Harria parke naturaleko atalean mendi igoerak eta zeharkaldiak bildu ditu, baita goiz-pasa egiteko moduko mendi-irteerak ere. Tipi tapa goazela, ur-jauzi ikusgarriak, pagadi paregabeak, mairu-baratzeak, meatze zaharrak eta natura paisaia bikainak aurkituko ditugu. Jaizkibelen, berriz, itsaslabar bakartietako altxorrak dira nagusi: malkarrak itsasora amiltzen, haran eskegiak, higadurak zizelkatutako artelanak, urruneko kalak…

Bestetik, esan legez, hau da Euskal Herria Liburuak bildumak euskaraz plazaratu duen lehenengo alea. Alde horretatik, mugarri txiki bat ere bada, etorkizunari begira urratu nahi dugun bidean aurrerapausoa. Datozen urteotan bildumako ale gehiago euskaraz argitaratuko dira.

Egilea Mikel Arrizabalaga Aizpurua da. Mendizale aditua, hamaika argitalpen sinatu ditu azken hamarkadetan, hala liburu moduan nola aldizkarietan (Pyrenaica, Nora…) eta egunkarietan (Berria).