“Izarrak eta haitzak”, eskalatzaileen istorio handi eta txikiak

Posted on 23/04/2024 by Euskal Herria bilduma

Liburu Egunarekin batera heldu da liburu-dendetara Karlos Aretxabaletaren Izarrak eta haitzak izeneko harribitxi hau. Egileak hogei bat eskalatzaileren bizipenak ekarri dizkigu, maisuki kontatuta. Batzuk ospestsuak dira, mundu osoan ezagunak. Besteak, ostera, ibilbide isilagoa egin dute. Baina denek dute zer kontatua.

Izar eta haitzen arteko bidaia zoragarri honetan oroitzapenak gidari hartuko ditugu Euskal Herriko zein atzerriko mendietan barrena, eskalatzaile andana honen ibileren berri jakiteko. Batzuetan anekdota xume baina esanguratsua izango da; beste batzuetan, garai bateko giroaren lekukotza, edo ibilitako bidearen bizipen erakusgarria. Hasi eta buka gustu handiz irakurtzeko moduko liburua.

Karlos Aretxabaleta, Txapel, eskalatzailea eta idazlea da. Poesia eta narratiba liburu andana argitaratuta dago, besteak beste Hitz Margotuak (EME, 2016) edo Sex-sua (Elkar, 2021). Liburuaren salmenten bidez lortutako irabaziak SOS Himalaya Fundazioari emango dizkio egileak. Liburuko sarrera Juanra Madariagak idatzi du; hitzostea, berriz, Ioritz Gonzalez Lertxundirena da. Azaleko ilustrazioa, azkenik, Eli Azurmendik egin du.

Liburu-dendetan da Alex Txikonen “Manaslu neguan” liburu berria

Posted on 14/11/2023 by Euskal Herria bilduma

Erantzun

Heldu egin da. Alex Txikonen Manaslu neguan liburu berria gure artean da, liburu-denda guztietan. Bertan aurkituko dugu Manasluko igoera Lemoako mendizaleak berak kontatuta. Aurtengo urtarrilaren 6an iritsi zen tontorrera, igoera eta jaitsiera latzak eginda. Balentria hori, izatez, hiru urteko ahalegina izan da, lehenengo espedizio biak sari barik gelditu zirelako. Baina horiek ere badira tontorrerako bideko atalak, Alexek berak gogora ekartzen duen bezala, tontorra bidea bera delako.

Kontakizun zintzoa osatu du Txikonek. Sentitu bezala jaso ditu gertakizunak, bizipenetatik abiatuta, okerrak eta sufrimendua ezkutatu gabe. Berarekin batera ibiliko gara mendi mazela izoztuetan gora eta behera, serac beldurgarrien artean, hotz gorriaren mende eta haizeteak erruki barik astinduta. Chhepal, Lama, Mayla, Simone eta beste lagun asko izango ditugu alboan. Eta harritu ere egingo gara, Manaslurako bidea Sierra Leonatik ere igaro daitekeelako eta hara-hona gabiltzala Pasang Temba aspaldiko lagunarekin elkartuko garelako.

Liburu mardula da, hala edukiz nola orrialdez (224 orrialde), argazkitzarrez egoki horniturik. Hogei ataletan xehatzen du, urratsez urrats, tontorrerainoko bidea.

Reinhold Messnerrek mezu bat dakarkigu: zain dezagun mendia

Posted on 31/10/2023 by Euskal Herria bilduma

Erantzun

Reinhold Messner mendizale ospetsuak lau haizetara zabaldu nahi du bere deia: zain dezagun mendia. Zaindu behar dugu ez badugu nahi masa-turismoak hondora eraman dezan. Europako goi-mendia bere ezaugarriz hustu eta arriskurik gabeko eremu atsegin, abegikor eta seguru bilakatzen ari gara, kirolak praktikatzeko parke tematiko hutsa. Kaletarrok mendira joan beharrean, hirigunera jaitsi dugu mendia.

Reinhold Messnerren deia: Zain dezagun mendia liburuan jaso ditu bere kezka, hausnarketa eta proposamenak. Izan ere, urteetako eskarmentu, bizipen eta jakintzatik abiatuta, Messnerrek gogoeta partekatu du mendia eta natura maite duten guztiekin. Arazoaren larriaz jabetzea da lehenengo urratsa. Irtenbideak proposatzea, bigarrena. Eta horretara dator liburu hau.

Liburu honek euskal mendizaleari ere emango dio zer pentsatua. Izenburutik bertatik, Zain Dezagun Mendiak azken hamarkadetako hamaika borrokaren oihartzunak ekartzen baitizkigu euskaldunoi: Zain Dezagun Busturialdea edo Zain Dezagun Belagua historikoetatik gaur egun arte, zenbat halako gure bazterretan? Zenbat Zain Dezagun gehiago beharko ditugu oraindik? Arlo horretan, bere txikian, ekarpen handia egiten du liburu honek, arazoa mahai gainean jartzeaz gain, irtenbideak bideratzen hasteko irizpideak ere proposatzen dituelako.

Eta gogoetaren mamiaz gain, liburuak Euskal Herriko begirada ere jaso du. Izan ere, Juanjo San Sebastian mendizaleak eta Ramon Olasagasti kazetariak idatzi dituzte, hurrenez hurren, sarrera-testua eta epilogoa.