
Mendi tontorretan, haitzulo eta harpeetan, oihan trinkoetan edo itsasoaren gainean, hamaikatxo ermita eder dago Euskal Herrian barrena. Rutas montañeras a ermitas liburuan Alberto Bargos Cucók hogeita sei aukeratu ditu naturan barrena igoera edo txango ederrak proposatzeko. Emaitza zoragarria da, mendirik mendi leku sakratuen bila joateko gonbit tentagarria.
Milaka urte dira herritarrek leku horietako batzuk santutu zituztenetik. Itzal handiko mendien buru daude, esaterako, Urregarai, Kizkitza edo Mendaurko gailurretako baselizak. Beste batzuk, berriz, haitzuloetan babestuta eraiki zituzten, Urallaga, Sandaili edo Kuartangoko Trinitatea kasu. Baso zabalen abaroan aurkituko ditugu Burdindogi edo San Bitor Gaunako. Jainko zaharren oihartzunak bildu dituenik ere bada, Zuberoako Maidalenak gordetzen duen Herauskorritse adibidez. Itsasoari begira daude Atxarreko San Pedro eta Pobeñakoa. Eta gudu odoltsuetako lekuko izan dira ez gutxi (Montejurra, Hernaniko eta Sarako Santa Barbara ermitak…).
Haien sekretua zein den ere, denek eutsi diote euren lilurari. Alberto Bargosek proposatzen dizkigun ibilbideei segika, natura-eremu zoragarrietan barrena hara-hona ibiliko gara, gure belarrietan behialako legenda zaharren oihartzunak entzuten ditugun bitartean.

